Al het werk dat ze aan de poppen uitvoeren, is handwerk, vertelt Solaïka (34), Senior Decorateur in het atelier van het Gildehuys. Solaïka werkt in het atelier samen met vier andere decorateurs en een team van verschillende freelancers. Solaïka: “Elke pop die hier binnenkomt, maken we eerst goed schoon. Gewoon met water en zeep. Heel voorzichtig, want de poppen zijn 35 jaar geleden gemaakt van papier-maché en dus erg kwetsbaar.

Als dat klaar is, ruwen we de pop op met schuurpads. Daarna kijken we of de pop reparaties nodig heeft. Als de poppen zijn geschuurd en gerepareerd, gaan ze in de grondverf en daarna brengen we de basiskleuren en de decoratielaag aan en zetten we er een beschermende vernislaag op. Als laatste brengen we de kapsels opnieuw in model en frissen we de kleding op.”

Hier en daar krijgen de poppen nieuwe kleuren. “Om de attractie zo lang mogelijk open te houden voor de gasten haalden we de eerste poppen al weg voor de tijdelijke sluiting van Carnaval Festival”, vertelt Solaïka. “Dat viel voor de meeste gasten niet op. We haalden maar enkele poppen weg, zonder af te doen aan de totale beleving van de attractie.” De nieuwe kleuren zijn gebaseerd op de originele kleuren van het – door Joop Geesink ontworpen – Carnaval Festival uit 1984. Het ontwerpteam stelde de nieuwe kleuren samen en voegde ze toe aan het bestaande palet

Solaïka: “Smaak in kleuren verandert. Kijk maar naar mode of huisinrichting uit de jaren tachtig. Dat zag er toch anders uit. Veel feller en met meer gebruik van primaire kleuren. Het ontwerpteam friste sommige kleuren op en bracht ze naar deze tijd. De kunst is: zoeken naar een balans waarbij we het oude karakter van de poppen behouden en nuances in modernere kleuren doorvoeren. Ook in de praktijk zijn we voortdurend op zoek naar die balans. Soms ben ik bezig met het schilderen van een pop en merk ik dat de kleuren toch net niet goed matchen. Dan haal ik het ontwerpteam erbij en kijken we samen hoe het beter kan. 

Er is dus intensief contact tussen het ontwerpteam en het decorateursteam.” In samenspraak met Geesink Studio’s ontwierp het ontwerpteam ook de dessins voor de nieuwe kleding van de poppen uit de Afrika-scène. Solaïka: “Zij ontwierpen de nieuwe jurkjes en de gedraaide hoofddoeken naar patronen van echt Afrikaans textiel. De ontwerpen hebben prachtige motieven met veel detail. De inspiratiefoto’s zitten in mappen en die hebben we hier in ons atelier. We bladeren ze geregeld door zodat wij precies begrijpen en voelen welke sfeer het ontwerpteam wil neerzetten.

Van elk Afrikaans dessin maken zij een ontwerpdocument. Voordat ik een dessin op een jurkje aanbreng, teken ik het eerst uit op papier en schilder ik het in. Daarna stem ik weer af met het ontwerpteam en pas dan breng ik het dessin aan op de pop.” De poppen uit onder meer de Afrika-scène zijn door de afdeling Vormgeving allemaal opnieuw gemaakt. Dit keer van polyester. Solaïka: “Dat is een stuk steviger en gaat dus veel langer mee. Maar om de originele uitstraling te behouden hebben ze wel weer de structuur van papier-maché gekregen.”

Hoelang Solaïka bezig is met één pop is moeilijk te zeggen. Dat hangt vooral af van de hoeveelheid details in het schilderwerk. Solaïka: “Met een pinguïn uit Alaska — die is helemaal zwart, met een witte borst — ben ik redelijk snel klaar. Met schuren, repareren en schilderen erbij ben ik daar ongeveer zes uur mee bezig. Niet aaneengesloten, want hij moet tussen de verflagen door ook drogen. Maar met een ingewikkelde pop met veel details ben ik wel drie keer zo lang bezig.

Ook de ogen vragen veel tijd. Die geven het karakter aan de poppen en zijn dus erg belangrijk. Met een airbrush spuit ik schaduw in voor meer accent en met een heel dun penseeltje schilder ik de strakkere lijnen zoals wimpers en wenkbrauwen. Hoeveel werk er in een pop zit, ligt ook aan de kleur verf. Geel is bijvoorbeeld een kleur die slecht dekt en daardoor meerdere lagen vraagt en dus ook meer droogtijd.”

Uiteraard is het niet de eerste keer in 35 jaar dat de decorateurs onderhoud plegen aan de poppen. Maar nooit eerder was de opknapbeurt zo grootschalig als nu. Solaïka: “Het meeste reparatiewerk deden we ter plekke in Carnaval Festival. En elke keer als de onderhoudsdienst toch een pop naar het Gildehuys haalde voor technisch onderhoud, knapten wij hem decoratief ook meteen op. Dat ze hier nu zo allemaal bij ons in het atelier staan, is wel heel bijzonder. Al die kleuren! We worden er zelf helemaal vrolijk van.

Werken aan Carnaval Festival is erg leuk. Het is een duidelijk project met al die grote kleurvlakken. Ik oefen mijn vak nu op een heel andere manier uit dan gewoonlijk bij de Efteling. Meestal decoreren wij een object waaraan je later nauwelijks kunt zien dat we eraan hebben gewerkt. Want het moet er vaak juist uitzien alsof het er al honderd jaar staat. Nu mag het resultaat gezien worden en mogen we uitpakken met frisse kleuren uit een ander palet. Dat is ook weleens leuk.”

Solaïka is trots op alle poppen die ze samen met het decorateursteam een nieuw uiterlijk geeft. Maar ze haalt de meeste voldoening uit een mooi resultaat dat door de goede samenwerking tot stand is gekomen. Solaïka: “Zoals bij de Afrikaanse pop met de gedraaide hoofddoek. Dat was best een uitdaging. Maar het ontwerp was goed en duidelijk aangeleverd door het ontwerpteam en wij hebben de juiste vertaling ervan kunnen maken. Als dat goed bij elkaar komt, ben ik blij. Toen ik klaar was met die Afrikaanse pop en er van een afstandje naar keek, dacht ik: goed gelukt, zeg. Dat maakt me dan wel extra trots.”